Over het ontstaan van de Ommerschans doen verschillende verhalen de rond. Algemeen wordt daarover vermeld dat de schans in de tachtigjarige oorlog is aangelegd door de Friezen en Groningers ter verdediging van de noordelijke provincies. Maar in welk jaar dat precies is gebeurd daarover is de geschiedschrijving niet eenduidig. Er zou ook nog sprake geweest zijn van een voorloper van de schans bij de kerk of de sportvelden van Balkbrug. En waarom ligt de Ommerschans eigenlijk op deze plek?
Aan het einde van de 19e eeuw verstomt het geluid aan de Ommerschans. In Den Haag wonen twee families die elkaar ongetwijfeld regelmatig tegen komen, wellicht elkaar kennen. Vandaag, 13 juni 1840, staan hun twee voorvaders recht tegenover elkaar in de Raad van Tucht: zaalopziener Klaas Blijstra en bedelaar-kolonist Willem Hameijer.
Wat is er terecht gekomen van de idealen van Johannes van den Bosch? Hebben de Koloniën van Weldadigheid een overwegend gunstige uitwerking gehad op het leven van haar bewoners, of waren ze beter af geweest zonder deze instelling? Veel mensen hebben hun mening hierover al klaar. Een mislukt experiment, lees ik dikwijls. Maar voor een genuanceerd oordeel is het mij nog veel te vroeg. Daar trek ik nog graag een jaar of tien, twintig voor uit. En intussen eerst maar eens een kerstverhaal. De geboorte van kind, een teken van hoop.
In 1822, het jaar waarin het enorme bedelaarsgesticht op de Ommerschans verrees, werden ook de eerste zes hoeven gebouwd. De hoevenaars werden geselecteerd onder de kolonisten van de gewone kolonieën, Frederiksoord, Willemsoord en Wilhelminaoord. Op 22 juli nam de eerste hoevenaar, Johannes Molenaar, zijn intrek met zijn familie. Daarna volgden Jan Westerveld en Bernardus Harmeling op 13 augustus, Pieter Arends op 18 oktober, Klaas Tiemes op 11 november en vandaag, 26 november, de Duitse Zeeuw Dominicus Meder.
Aan elke datum van het jaar zijn meer dan duizend gedocumenteerde feiten uit het verleden van Ommerschans te koppelen. Maar de vraag, welk feit we koppelen aan de datum 15 oktober is snel beantwoord. De Moord. De gruwelijke moord op Zientje Hoogenberk.
Ruim een eeuw geleden zijn bijna alle gebouwen van de bedelaarskolonie Ommerschans gesloopt. Weg met die ellende. Een paar woningen ontkwamen aan de opruimwoede, waaronder de woning van Medicinae Doctor Augustinus Antonius Hubertus Hamer, de arts wiens invloed veel verder reikte dan de Ommerschans. Hij verrichtte bijzondere daden. Maar hij kon zijn eigen zoon niet behoeden voor de te vroege dood.
Krantenartikel met de geschiedenis van de dwangkolonie de Ommerschans verteld door Jan Veurink en in beeld gebracht door 16 spelers in de Carrousel te OmmenNL-HdbHVH_BAD01248kast 9 plank 5 doos 45Historische Vereniging Hardenberg e.o.
René Froger was op 27 augustus 2018 de hoofdpersoon in Verborgen Verleden. In de uitzending werd met geen woord gerept over de roots van René in de Koloniën van Weldadigheid. Tijdens de uitzending vond ik zelf wel twee "oudooms" die te gast in Ommerschans zijn geweest. En op de website die het Centraal Bureau voor de Genealogie tegenwoordig bij elke uitzending maakt, bleek dat ook René's oud-betovergrootvader Dirk Froger een jaar lang met zijn gezin in Frederiksoord heeft gewoond.
Krantenartikel de Stentor van 1 maart 2011 door Marten Groenewoud over de Maatschappij van WeldadigheidNL-HdbHVH_BAD00426kast 9 plank 5 doos 45Historische Vereniging Hardenberg e.o.
In dit boekje wordt een overzicht gegeven van het ontstaan en de geschiedenis van de OmmerschansNL-HdbHVH_BBO02429Kast 2, Plank 5.Historische Vereniging Hardenberg e.o.
De Ommerschans een verschanste geschiedenis sinds 1973 een Rijksmonument een artikel over de Ommerschans en de vestingwerken in Nederland, de maatschappij van weldadigheid, de vrije en onvrije kolonies en stichtingen, het kerkhof, het rijksarsiel voor psychopaten en het forenciesch psychiatrisch centrum Veldzicht, en afbeeldingen van de voorwerpen die gevonden zijnNL-HdbHVH_BAD01254kast 9 plank 5 doos 45Historische Vereniging Hardenberg e.o.
Krantenartikel bedelaarsgraven van de strafkolonie van de Ommerschans verloederenNL-HdbHVH_BAD01251kast 9 plank 5 doos 45Historische Vereniging Hardenberg e.o.